icon-faxLogoicon-mailScroll-downicon-phoneScroll-downScroll-down

Varkensvlees: de wereldwijde consequenties van Afrikaanse varkenspest

Gezien het gewicht van Azië, en meer bepaald China, op de globale varkenssector, heeft een verandering in die regio een impact op wereldschaal. De huidige uitbraak van Afrikaanse varkenspest heeft consequenties voor de globale varkensvleesindustrie met zelfs repercussies voor de andere vleessoorten.

De globale varkensstapel kende al een dalende trend, vooral door herstructureringen in China omwille van voedselveiligheid en milieu, maar AVP heeft deze trend versterkt ondanks de groei van de stapel in de meeste andere regio’s. De productie in 2019 kende al een sterke daling die zich in 2020 zal verderzetten omwille van de tijd die China nodig zal hebben om de stapel terug op te bouwen. Consumptie zal de productie volgen en dalen maar op middellange termijn terug toenemen. De handel neemt op haar beurt sterk toe gezien de tekorten in Azië. Enkel het aanbod beperkt de handel.

Productie

De globale varkensvleesproductie heeft van 2000 t.e.m. 2018 een lineaire groei gekend dankzij de grotere en productievere stapel die resulteerden in zwaarder karkassen doorheen de jaren. Na de catastrofale impact van Afrikaanse varkenspest op de productie in 2019 en 2020 wordt verwacht dat die zich zal herstellen tegen 2024. Herstel in China was voorzien tegen eind 2020 maar door het coronavirus zal het eerder begin 2021 zijn, in de andere Aziatische landen nog iets later.

De Europese productie zal op middellange termijn dalen gezien de maatschappelijke druk op de varkenshouderij, maar in Rusland en Amerika zal de productie toenemen. De productiviteit zal overal toenemen met een efficiëntere varkenshouderij en meer verticale integratie. In Azië zal de backyard farming verdwijnen.

Handel

De handel in varkensvlees zal gezien de situatie in China en de rest van Azië alleen maar toenemen in 2020. Azië zal instaan voor twee derde van de totale import in 2020 met China als belangrijkste bestemming. In de rest van de wereld stabiliseert de handel echter door het beperkte aanbod en de sterke prijzen. Export naar Canada en de Verenigde Staten daalt omdat beide landen een stijgende productie kennen en de nood aan import verdwijnt. In Rusland werpt het protectionisme zijn vruchten af. De import stijgt er niet en Rusland is op weg om zelf een kleine exporteur te worden.

De export van varkensvlees is in handen van vier grote spelers: Europa, Canada, de VS en Brazilië. Alle exporterende landen focussen op de meest lucratieve markten wat resulteert in tekorten op de eigen binnenlandse markten en bij momenten zelfs op andere exportbestemmingen.

Consumptie

De consumptie van varkensvlees ontwikkelt zich wereldwijd positief behalve in Europa waar de vraag verder zal afnemen. De dagen van goedkoop varkensvlees door de goedkope voederkosten in Europa zijn voorbij. De Aziatische prijzen ‘beroven’ Europa van varkensvlees waardoor de prijzen in Europa ook stijgen. Daarnaast wint het anti-vlees discours in Europa terrein waardoor de consumptie nog meer onder druk staat.

Europa

De Europese productie stabiliseerde de laatste jaren rond 24 miljoen ton. De goede rentabiliteit in 2016 en 2017 hebben in 2018 voor een stijgende productie gezorgd maar geleidelijk aan kwam de markt onder druk te staan. De dalende trend in de zeugenstapel wordt deels gecompenseerd door de betere productiviteit maar de consumptie volgt een neerwaartse trend op lange termijn.

In 2019 daalde de productie met net geen procent. Frankrijk en Spanje tekenden een stijging in de productie op, terwijl Nederland, Duitsland, België en Polen een daling kenden. De grote voorraad begin 2019 raakte snel weggewerkt door de stijgende vraag in China. De dalende beschikbaarheid van varkensvlees op de Europese markt is mee verantwoordelijk voor de dalende consumptie in Europa.

Voor 2020 wordt een stabiele productie onder invloed van een duurzame vraag van de exportmarkten verwacht. De prijzen zullen eveneens duurzaam en waarschijnlijk zelfs stijgend zijn. Ondanks deze goede vooruitzichten is er weinig ruimte voor een productiestijging. Enkel in Spanje en sommige regio’s in Frankrijk is er ruimte voor uitbreiding. In Oost-Europa is Afrikaanse varkenspest een probleem en in het Noorden (Denemarken, Nederland, Duitsland en België) is er maatschappelijke druk (dierenwelzijn en milieu) en een demografisch probleem (geen opvolging en gebrek aan werkkrachten). De Chinese vraag zal in 2020 normaalgezien aanhouden wat goede perspectieven biedt voor de varkensvleesmarkt.

Op langere termijn (2024) is een productiedaling in lijn met de consumptiedaling een aannemelijke uitkomst. Grote producenten gaan hun productieniveau handhaven en de oudere producenten gaan stoppen zonder dat er opvolging is. EU varkensvlees.jpg

Verenigde Staten

Groei is het sleutelwoord in de Amerikaanse varkensvleesproductie. De zeugenstapel is gegroeid met 1% en het aantal varkens steeg ook met 3%. Het aantal slachtingen kende ook een stijging van 4%. Import daalde met 10% en export steeg met 6%. Ook de consumptie volgde de positieve trend en steeg met 2,5%. Een belangrijk thema waren echter ook de handelsoorlogen met zowel Mexico als China die in de loop van 2019 een oplossing kenden. Daarnaast werd de extra capaciteit bij de packers geleidelijk aan beschikbaar doorheen het jaar. De productie was echter veel groter dan verwacht door de productiviteit van de zeugenstapel waardoor de prijsstijgingen ontgoochelend waren.

In 2020 ziet het er naar uit dat de zeugenstapel verder zal groeien, net als de productie. Export zal met nog een kwart stijgen door de sterke vraag in China en de prijzen zullen zich herpakken door Afrikaanse varkenspest. De Verenigde Staten zullen op langere termijn een belangrijkere speler worden in de globale varkensvleesexport.

China

In 2017 was 62% van de vleesconsumptie in China varkensvlees. Dit betekende 54 miljoen ton vlees. In 2020 is er een tekort van ongeveer 24 miljoen ton of zowat de helft van de consumptie. De stapel is met meer dan de helft gereduceerd naar net geen 200 miljoen varkens. Dit betekent alle hens aan dek om de nodige proteïnen te vinden voor China. China varkensvlees.jpg

Import

De importvolumes in China zijn de laatste jaren nogal volatiel. Na de sterke stijging in 2016 volgden een eerder ontgoochelend 2017 en 2018 terwijl er in 2019 terug een sterke vraag was (+60% t.o.v. 2018) om het gat dat de AVP-crisis geslaan heeft te dichten. In 2020 zullen de importvolumes verder blijven stijgen waardoor China alleen voor 40% van de wereldwijde handel in varkensvlees zal verantwoordelijk zijn. Meer en meer bedrijven zijn goedgekeurd voor directe toegang tot China en het grijze kanaal via Hong Kong dooft uit. Europa blijft de belangrijkste leverancier maar ook de VS ondanks de tarieven en Canada ondanks het Huawei-incident blijven belangrijke exporteurs. Brazilië, tot slot, vervolledigt de rij. De import verschuift ook naar de grotere stukken en halve karkassen.

De Chinese importbehoeftes zullen groot blijven tot en met 2024 maar dat zal niet oneindig blijven duren. De Chinese overheid ziet de heropbouw van de varkensstapel als een prioriteit en zal daarvoor de nodige middelen op tafel leggen.

Op dit moment slaagt niemand er echter in om het ontstane tekort in China op te vangen. Het tekort door de uitbraak van Afrikaanse varkenspest en de daarbij horende daling van de varkensstapel in China wordt geraamd op 24 miljoen ton voor 2020.  Er wordt verwacht dat de import van varkensvlees verder zal stijgen.  Ook die van gevogelte en rundvlees zal stijgen maar in mindere mate. De productie van gevogelte en rundvlees zal ook stijgen maar dan blijft er nog altijd een gat van 15 miljoen ton over dat niet opgevuld raakt. Dit zal leiden tot een verandering in het consumptiepatroon met een verlies van 10 tot 15% in de vleeskorf voor varkensvlees.

Import varkensvlees.jpg